Kiệt Tác Flaming June "Tháng Sáu Rực Lửa"
Tháng Sáu Rực Lửa "Flaming June" là một trong những
tác phẩm nổi tiếng nhất của Frederic Leighton, một họa sĩ và nhà điêu khắc người
Anh thuộc thế kỷ 19. Hoàn thành vào năm 1895, bức tranh này không chỉ là biểu
tượng của nghệ thuật thời kỳ Victoria mà còn là minh chứng cho tài năng và tầm
nhìn nghệ thuật của Leighton. Tác phẩm nổi bật với hình ảnh một phụ nữ trẻ đang
ngủ trong chiếc áo choàng màu cam rực rỡ, nằm trên một chiếc ghế dài bằng đá cẩm
thạch, mang đến cảm giác yên bình và thanh thản.
Phân
Tích Hình Ảnh và Kỹ Thuật
Chủ Thể:
Trung tâm của bức tranh là hình ảnh một người phụ nữ trẻ đang ngủ, với cơ thể nằm
nghiêng trên một chiếc ghế dài bằng đá cẩm thạch. Tư thế của cô vừa kín đáo vừa
duyên dáng, tạo nên sự quyến rũ tinh tế mà không kém phần trang trọng. Tư thế
ngủ của cô, với chân gập lại và tay che nửa mặt, không chỉ mang lại cảm giác
thư giãn mà còn thể hiện sự bảo vệ và riêng tư.
Đôi mắt khép kín, khuôn mặt thanh thản và nét môi mềm mại thể
hiện sự an lành, làm nổi bật vẻ đẹp dịu dàng và sự yên tĩnh của khoảnh khắc
này. Cánh tay đặt nhẹ nhàng lên mặt như một cử chỉ tự nhiên, gợi cảm giác về một
giấc ngủ sâu không bị xáo trộn. Cơ thể người phụ nữ, được vẽ một cách cẩn thận
và chi tiết, thể hiện sự hài hòa và cân đối, toát lên vẻ đẹp lý tưởng hóa của
hình thể nữ giới trong nghệ thuật cổ điển.
Trang Phục:
Chiếc áo choàng màu cam rực rỡ của cô tạo nên sự tương phản mạnh mẽ với nền xanh
mát của biển và bầu trời, làm nổi bật hình dáng cơ thể mềm mại và tinh tế của
cô. Màu cam không chỉ là màu của mùa hè mà còn gợi lên sự nồng nhiệt và sức sống.
Sự lựa chọn màu sắc này làm nổi bật hơn nữa sự tương phản giữa cảm giác nóng bức
của mùa hè và cảm giác mát mẻ của biển.
Chiếc áo choàng với những nếp gấp mềm mại được vẽ một cách tỉ
mỉ, từng đường nét, từng nếp gấp đều thể hiện sự khéo léo và tài năng của
Leighton. Sự rực rỡ của màu cam không chỉ làm nổi bật người phụ nữ mà còn tạo
nên một điểm nhấn thị giác mạnh mẽ, khiến người xem không thể rời mắt. Chiếc áo
choàng không chỉ là một phần trang phục mà còn là một phần của cảm xúc, một biểu
tượng của sự nồng nhiệt, niềm đam mê và vẻ đẹp quyến rũ.
Ánh Sáng và
Bóng Tối: Leighton sử dụng ánh sáng một cách khéo léo để tạo ra các mảng
sáng tối trên áo choàng và cơ thể người phụ nữ, tạo cảm giác về chiều sâu và khối.
Ánh sáng mềm mại nhấn mạnh sự tĩnh lặng và yên bình của khoảnh khắc. Bóng tối
không chỉ tạo ra chiều sâu mà còn thêm vào sự bí ẩn và lôi cuốn của tác phẩm,
làm cho người xem bị cuốn hút và tò mò. Ánh sáng không chỉ làm nổi bật các chi
tiết mà còn tạo ra một không gian ba chiều sống động, khiến cho người xem cảm
giác như có thể chạm vào người phụ nữ trong tranh.
Các mảng sáng tối được sắp xếp một cách cẩn thận, ánh sáng
chiếu lên những điểm cần thiết, làm nổi bật các đặc điểm quan trọng của bức
tranh, như khuôn mặt, áo choàng và cánh tay. Sự thay đổi nhẹ nhàng giữa các mảng
sáng tối tạo ra một hiệu ứng thị giác tinh tế, thể hiện khả năng điều khiển ánh
sáng xuất sắc của Leighton.
Chi Tiết và Kỹ
Thuật: Sự chú trọng đến chi tiết của Leighton thể hiện qua cách
ông vẽ từng nếp gấp của vải và từng sợi tóc của người phụ nữ. Kỹ thuật này cho
thấy sự tỉ mỉ và tay nghề cao của ông, làm cho bức tranh trở nên sống động và
chân thực. Cách ông xử lý các nếp gấp và ánh sáng trên vải đặc biệt xuất sắc,
thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về cách ánh sáng tác động lên các bề mặt khác
nhau.
Từng sợi tóc, từng nếp gấp của chiếc áo choàng đều được vẽ một
cách tỉ mỉ, chính xác đến từng chi tiết nhỏ nhất. Những chi tiết nhỏ này không
chỉ góp phần tạo nên sự hoàn thiện cho bức tranh mà còn thể hiện sự chăm chỉ và
tâm huyết của Leighton trong từng nét vẽ.
Kỹ thuật vẽ của ông không chỉ dừng lại ở việc mô tả hình ảnh
một cách chính xác mà còn mang lại một cảm giác về chất liệu, khiến người xem
có thể cảm nhận được sự mềm mại của vải, sự mượt mà của tóc và sự mát lạnh của
đá cẩm thạch. Tất cả những yếu tố này kết hợp lại tạo nên một tác phẩm nghệ thuật
hoàn hảo, vừa đẹp mắt vừa chứa đựng nhiều cảm xúc sâu lắng.
Ý
Nghĩa Biểu Tượng
Biểu Tượng của
Mùa Hè: "Flaming June" được coi là biểu tượng của mùa hè,
với ánh nắng chói chang và cảm giác ấm áp. Sự rực rỡ của màu cam và tư thế thư
giãn của người phụ nữ gợi lên sự thoải mái và nghỉ ngơi sau một ngày dài. Tên gọi
"Flaming June" cũng gợi lên hình ảnh của một tháng sáu đầy sức sống
và năng lượng, tạo nên một liên tưởng mạnh mẽ với sự rực rỡ và nồng nhiệt của
mùa hè.
Màu cam cháy bỏng của chiếc áo choàng không chỉ thể hiện sự
nhiệt đới, mà còn mang lại cảm giác ấm áp như ánh nắng mùa hè. Bức tranh làm nổi
bật sự tươi mới và sống động của mùa hè, với những gam màu rực rỡ và tươi sáng.
Hình ảnh người phụ nữ đang ngủ gợi lên sự thư giãn và nghỉ ngơi, như một sự trốn
tránh khỏi cái nóng gay gắt của ngày hè. Cảm giác của một buổi chiều hè, khi mà
mọi thứ đều chậm lại, ánh nắng chiếu sáng khắp nơi, và không khí trở nên nặng nề,
được truyền tải một cách hoàn hảo qua tác phẩm này.
Tâm Trạng và Cảm
Xúc: Tư thế ngủ của người phụ nữ thể hiện một trạng thái tĩnh lặng
và thanh thản, như một sự trốn tránh khỏi những lo toan và áp lực của cuộc sống
hàng ngày. Điều này có thể được hiểu như một sự tìm kiếm bình yên nội tâm.
Bức tranh mang lại cảm giác an yên và thư giãn, giống như một
khoảnh khắc tĩnh lặng giữa dòng đời bận rộn. Người phụ nữ trong tranh dường như
đắm chìm trong một giấc ngủ sâu, không bị quấy rầy bởi những xáo trộn bên
ngoài. Sự thanh thản này tạo nên một đối lập với sự căng thẳng và lo âu của cuộc
sống hiện đại, nơi mà thời gian và không gian yên bình trở nên hiếm hoi.
Cảm giác của sự thảnh thơi và nghỉ ngơi trong tranh có thể
là một phản ánh của mong muốn tìm kiếm sự cân bằng và hòa bình trong cuộc sống.
Tư thế ngủ kín đáo nhưng thoải mái, với cánh tay che nửa mặt, biểu thị một sự tự
bảo vệ, một không gian riêng tư, nơi mà người phụ nữ có thể hoàn toàn thoát khỏi
những phiền muộn của thực tại.
Sự Yên Bình và
Bình Yên: Tác phẩm này cũng biểu thị một sự yên bình và bình yên sâu
sắc, phản ánh sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Sự yên tĩnh của bức
tranh, cùng với tư thế ngủ sâu của người phụ nữ, tạo ra một cảm giác bình yên
và tĩnh lặng, làm cho người xem cảm nhận được sự thanh thản và an lành. Không
gian trong tranh, với nền biển xanh mát và bầu trời trong lành, càng làm tăng
thêm cảm giác về một nơi chốn yên bình, xa rời những ồn ào và náo nhiệt của cuộc
sống thường nhật.
Hình ảnh người phụ nữ ngủ trên chiếc ghế dài bằng đá cẩm thạch,
với cơ thể mềm mại và thoải mái, thể hiện một sự hài hòa hoàn hảo giữa con người
và môi trường xung quanh. Sự bình yên này không chỉ là một cảm giác tạm thời mà
còn là một trạng thái tinh thần, một sự an lành sâu sắc.
Bức tranh không chỉ là một hình ảnh đẹp mắt mà còn là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của sự yên tĩnh và nghỉ ngơi trong cuộc sống. Sự yên bình trong tác phẩm cũng có thể được xem như một lời mời gọi người xem dừng lại, thưởng thức khoảnh khắc hiện tại và tìm kiếm sự thanh thản trong tâm hồn.
Frederic Leighton
Phê
Bình Lý Luận
Phong Cách và Học
Thuật: "Flaming June" là một ví dụ điển hình của phong
cách Tân Cổ Điển và nghệ thuật Học viện, nơi mà lý tưởng hóa và hiện thực được
kết hợp một cách hoàn hảo. Leighton tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc về hình
dáng và tỷ lệ, tạo ra một tác phẩm hoàn mỹ về mặt thẩm mỹ. Các quy tắc cổ điển
về hình thể và tỷ lệ được áp dụng một cách chính xác, giúp tạo nên một hình ảnh
cân đối và hài hòa.
Leighton kết hợp những yếu tố của nghệ thuật cổ điển, như sự
lý tưởng hóa vẻ đẹp nữ tính, với những chi tiết hiện đại trong cách sử dụng màu
sắc và ánh sáng. Sự kết hợp này tạo nên một tác phẩm vừa truyền thống vừa mới mẻ,
mang lại sự hài hòa và cân đối, không chỉ về mặt hình thức mà còn về mặt cảm
xúc.
Việc sử dụng màu sắc rực rỡ và cách xử lý ánh sáng để tạo
chiều sâu và khối là những yếu tố hiện đại giúp tác phẩm nổi bật. Nhờ vậy,
"Flaming June" không chỉ tuân thủ các chuẩn mực nghệ thuật cổ điển mà
còn mang đến một cái nhìn mới mẻ và hiện đại, thu hút sự chú ý của người xem.
Tác Động và Ảnh
Hưởng: Mặc dù "Flaming June" được đánh giá cao về kỹ thuật,
nhưng nó cũng đã chịu một số phê bình về việc quá tập trung vào hình thức mà
thiếu đi sự sáng tạo và đột phá. Một số nhà phê bình cho rằng tác phẩm này quá
lý tưởng hóa và không phản ánh thực tế cuộc sống hoặc cảm xúc phức tạp của con
người. Họ cho rằng sự hoàn mỹ và tinh tế của bức tranh có thể làm giảm đi tính
chân thực và sự phức tạp trong cảm xúc của nhân vật.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng bức tranh này có một sự hấp
dẫn thị giác mạnh mẽ, nhờ vào cách sử dụng màu sắc và ánh sáng tuyệt vời của
Leighton. Sự rực rỡ của màu cam và cách bố trí hình ảnh tạo ra một hiệu ứng thị
giác ấn tượng và khó quên. Đối với nhiều người, sự hoàn mỹ trong hình thức và kỹ
thuật của Leighton chính là điểm mạnh của tác phẩm, tạo ra một cảm giác về vẻ đẹp
lý tưởng và sự hoàn hảo. Dù không có sự sáng tạo đột phá, nhưng "Flaming
June" vẫn được xem như một kiệt tác nhờ vào sự tinh tế và hoàn mỹ trong từng
chi tiết.
Sự Hấp Dẫn Thị
Giác: Bức tranh này cũng được đánh giá cao vì sự hấp dẫn thị giác
mạnh mẽ của nó. Cách Leighton sử dụng màu sắc và ánh sáng để tạo ra sự tương phản
và chiều sâu là một trong những điểm mạnh của tác phẩm. Màu cam rực rỡ của áo
choàng đối lập với nền xanh mát của biển và bầu trời, tạo nên một cảm giác tươi
mới và sống động. Sự tương phản mạnh mẽ này không chỉ làm nổi bật hình ảnh người
phụ nữ mà còn mang lại một cảm giác về không gian và chiều sâu.
Sự tinh tế trong việc xử lý ánh sáng và bóng tối cũng giúp bức
tranh trở nên nổi bật và hấp dẫn. Ánh sáng được sử dụng để làm nổi bật những
chi tiết quan trọng, như khuôn mặt, cánh tay và những nếp gấp trên áo choàng, tạo
ra một hiệu ứng ba chiều sống động. Bóng tối được sử dụng để tạo ra chiều sâu
và làm tăng thêm sự bí ẩn và quyến rũ của tác phẩm. Nhờ vào cách sử dụng màu sắc
và ánh sáng tinh tế này, "Flaming June" không chỉ là một tác phẩm nghệ
thuật đẹp mắt mà còn mang lại một trải nghiệm thị giác đầy ấn tượng cho người
xem.
Ảnh Hưởng Đến
Nghệ Thuật Đương Đại: "Flaming June" đã ảnh hưởng
đến nhiều nghệ sĩ và tác phẩm sau này, trở thành một biểu tượng văn hóa và xuất
hiện trong nhiều ấn phẩm và bài viết nghệ thuật. Tác phẩm này không chỉ được
trưng bày tại nhiều triển lãm quốc tế mà còn được sao chép và tái hiện trong
nhiều hình thức nghệ thuật khác nhau. Sự ảnh hưởng của "Flaming June"
có thể thấy rõ trong các tác phẩm của nhiều nghệ sĩ đương đại, đặc biệt là
trong việc sử dụng màu sắc và ánh sáng để tạo nên sự tương phản và ấn tượng thị
giác mạnh mẽ.
Nhiều nghệ sĩ đã học hỏi từ cách Leighton xử lý màu sắc và
ánh sáng để tạo ra những tác phẩm của riêng họ, mang lại sự sống động và hấp dẫn
thị giác. "Flaming June" cũng đã trở thành một biểu tượng văn hóa, xuất
hiện trên các bìa sách, ấn phẩm nghệ thuật và thậm chí là trong các phương tiện
truyền thông đại chúng. Tác phẩm này không chỉ có giá trị nghệ thuật cao mà còn
có tầm ảnh hưởng rộng rãi, góp phần định hình phong cách và xu hướng nghệ thuật
của nhiều thế hệ sau. Sự tồn tại và ảnh hưởng của "Flaming June"
trong nghệ thuật đương đại là minh chứng cho giá trị bền vững và sức sống lâu
dài của tác phẩm này.
Ý
Nghĩa Văn Hóa và Lịch Sử:
Bối Cảnh Lịch Sử:
Bức tranh "Flaming June" được hoàn thành vào cuối thế kỷ 19, một thời
kỳ đầy biến động và đổi mới trong nghệ thuật và văn hóa. Thời kỳ này chứng kiến
sự chuyển đổi từ nghệ thuật Học viện sang các phong trào nghệ thuật hiện đại
hơn như Ấn tượng và Tượng trưng. Trong bối cảnh này, "Flaming June" nổi
bật lên như một biểu tượng của sự hoàn thiện và lý tưởng hóa nghệ thuật truyền
thống, đồng thời cũng thể hiện sự giao thoa giữa cổ điển và hiện đại.
Cuối thế kỷ 19 là giai đoạn mà các nghệ sĩ đang tìm kiếm và
thử nghiệm những phương pháp mới, đặt nền móng cho nhiều phong trào nghệ thuật
sau này. "Flaming June" thể hiện sự kiên trì với các nguyên tắc học
viện trong khi đồng thời đón nhận những yếu tố hiện đại qua cách xử lý ánh sáng
và màu sắc. Bức tranh này phản ánh sự căng thẳng và đối lập giữa hai thế giới
nghệ thuật: một bên là sự chuẩn mực và lý tưởng hóa của nghệ thuật truyền thống,
và một bên là sự nổi loạn và sáng tạo của nghệ thuật hiện đại. Qua đó, Leighton
không chỉ ghi lại một khoảnh khắc nghệ thuật mà còn phản ánh được tinh thần thời
đại của một giai đoạn lịch sử đầy biến động.
Tầm Quan Trọng
Văn Hóa: "Flaming June" không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật
xuất sắc mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Tác phẩm này đã trở thành một biểu
tượng của sự thanh thản và yên bình, được nhiều người yêu thích và trân trọng.
Nó cũng đại diện cho sự tinh tế và hoàn thiện của nghệ thuật Victoria, đồng thời
gợi lên những giá trị truyền thống và sự tôn trọng đối với cái đẹp lý tưởng.
Trong bối cảnh văn hóa của thời kỳ Victoria, sự hoàn mỹ và
lý tưởng hóa của cái đẹp là một phản ánh của xã hội đương thời, nơi mà sự tinh
tế và thanh lịch được đề cao. "Flaming June" thể hiện một chuẩn mực
cao của nghệ thuật, một hình mẫu lý tưởng về cái đẹp mà xã hội lúc bấy giờ theo
đuổi.
Tác phẩm này không chỉ là một bức tranh mà còn là một biểu
tượng văn hóa, một biểu hiện của sự thanh cao và hoàn mỹ mà con người hướng tới.
Sự phổ biến và yêu thích của "Flaming June" trong công chúng và giới
nghệ thuật cũng là một minh chứng cho tầm quan trọng và ảnh hưởng sâu rộng của
tác phẩm này trong nền văn hóa nghệ thuật toàn cầu.
Ảnh Hưởng Đến
Công Chúng: Bức tranh này đã thu hút sự chú ý và
yêu thích của công chúng kể từ khi được trưng bày lần đầu. "Flaming
June" không chỉ được các nhà phê bình nghệ thuật đánh giá cao mà còn được
công chúng đón nhận nồng nhiệt. Tác phẩm này đã trở thành một phần quan trọng của
nhiều bộ sưu tập nghệ thuật và được trưng bày tại nhiều bảo tàng danh tiếng
trên thế giới.
Sự yêu thích và đánh giá cao từ phía công chúng không chỉ phản
ánh giá trị nghệ thuật của bức tranh mà còn cho thấy tác động mạnh mẽ của nó đến
cảm xúc và thẩm mỹ của người xem. "Flaming June" đã trở thành một biểu
tượng phổ biến, được sao chép và tái hiện trong nhiều ấn phẩm và các phương tiện
truyền thông đại chúng, góp phần lan tỏa giá trị nghệ thuật và văn hóa của nó.
Tác phẩm này đã vượt ra khỏi giới hạn của một bức tranh, trở
thành một biểu tượng văn hóa được nhiều người biết đến và yêu thích. Sự phổ biến
và công nhận của công chúng đối với "Flaming June" là một minh chứng
cho tầm quan trọng và sức ảnh hưởng lâu dài của nó trong thế giới nghệ thuật và
văn hóa.
Sự
Phục Hồi và Bảo Tồn
Hành Trình Của
Tác Phẩm: "Flaming June" đã trải qua một hành trình dài và
đầy thăng trầm trước khi trở thành một phần của Bảo tàng Nghệ thuật Ponce ở
Puerto Rico. Sau khi hoàn thành vào năm 1895, bức tranh ban đầu được trưng bày
rộng rãi và nhận được sự ngưỡng mộ từ giới nghệ thuật.
Tuy nhiên, theo thời gian, tác phẩm này dần bị lãng quên và
thậm chí từng bị mất tích. Vào những năm 1960, bức tranh được phát hiện lại
trong tình trạng không được bảo quản tốt và gần như bị lãng quên tại một cửa
hàng đồ cổ ở London. Sự phát hiện này đã mở ra một chương mới cho hành trình của
"Flaming June", khi nó được mua bởi một người sưu tầm và sau đó được
bán cho Bảo tàng Nghệ thuật Ponce. Tại đây, bức tranh đã được bảo quản và trưng
bày, trở thành một trong những tác phẩm nổi bật nhất của bảo tàng.
Hành trình dài này không chỉ cho thấy giá trị nghệ thuật của
bức tranh mà còn phản ánh sự thay đổi trong nhận thức và sự đánh giá của công
chúng đối với tác phẩm của Leighton qua thời gian.
Công Tác Bảo Tồn:
Bức tranh đã được bảo quản một cách cẩn thận để đảm bảo rằng màu sắc và chi tiết
của nó vẫn được giữ nguyên theo thời gian. Công tác bảo tồn bao gồm nhiều giai
đoạn và phương pháp kỹ thuật hiện đại nhằm giữ gìn vẻ đẹp nguyên bản của
"Flaming June". Đầu tiên, bề mặt tranh được làm sạch một cách tỉ mỉ để
loại bỏ bụi bẩn và các chất gây hại tích tụ qua nhiều thập kỷ.
Quá trình này đòi hỏi sự chính xác cao để không làm tổn hại
đến lớp sơn gốc và các chi tiết tinh xảo của bức tranh. Tiếp theo, việc phục hồi
các khu vực bị hư hại hoặc phai màu được thực hiện, sử dụng các vật liệu và kỹ
thuật tiên tiến để đảm bảo tính thẩm mỹ và sự bền vững. Khung tranh cũng được
kiểm tra và bảo vệ kỹ lưỡng để ngăn chặn sự ảnh hưởng của môi trường bên ngoài
như độ ẩm, nhiệt độ và ánh sáng.
Các biện pháp bảo vệ đặc biệt như lắp đặt hệ thống kiểm soát
khí hậu và ánh sáng trong phòng trưng bày đã được áp dụng để bảo vệ bức tranh
khỏi các yếu tố có thể gây hại. Nhờ vào sự chăm sóc và bảo quản này,
"Flaming June" vẫn giữ được vẻ đẹp rực rỡ và tinh tế như ngày đầu mới
hoàn thành, trở thành một biểu tượng nghệ thuật vượt thời gian, có sức hấp dẫn
mạnh mẽ đối với các thế hệ người xem.
Kết
Luận
"Flaming June" của Frederic Leighton là một tác phẩm
nghệ thuật xuất sắc, thể hiện sự hoàn thiện về kỹ thuật và tinh tế về thẩm mỹ.
Mặc dù có những phê bình về sự thiếu đột phá, nhưng bức tranh này vẫn là một biểu
tượng của nghệ thuật Tân Cổ Điển và là một trong những kiệt tác của thời kỳ
Victoria. Sự kết hợp giữa màu sắc rực rỡ, ánh sáng tinh tế và chi tiết tỉ mỉ đã
tạo nên một tác phẩm đẹp mắt và sâu lắng, mang lại cảm giác yên bình và thanh
thản cho người xem.
Tác phẩm này không chỉ là một biểu tượng của nghệ thuật thời
kỳ Victoria mà còn là một nguồn cảm hứng vô tận cho các nghệ sĩ và những người
yêu nghệ thuật trên toàn thế giới. "Flaming June" sẽ tiếp tục sống
mãi trong lòng người yêu nghệ thuật, như một biểu tượng của sự hoàn thiện và vẻ
đẹp lý tưởng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. "Victorian
Painting" - Tác Giả: Lionel Lambourne - 1999 - NXB: Phaidon Press
2. "Frederic
Leighton: Death, Mortality, Resurrection" - Tác Giả: Paul B. Israel -
2006 - NXB: Yale University Press
3. "The
Pre-Raphaelites and Their Circle" - Tác Giả: Cecil Y. Lang - 1988 -
NXB: Phaidon Press
4. "Frederic
Leighton: His Life and Work" - Tác Giả: Alfred Lys Baldry - 1895 -
NXB: George Bell & Sons
5. "The
Nineteenth Century: Europe 1789-1914" - Tác Giả: T. C. W. Blanning -
2000 - NXB: Oxford University Press
6. "The Art of
the Victorian Age" - Tác Giả: Gordon Kerr - 2012 - NXB: Flame Tree
Publishing
7. "The Cambridge Companion to Victorian Culture" - Tác Giả: Francis O'Gorman - 2010 - NXB: Cambridge University Press
0 comments:
Đăng nhận xét